We wrześniu wchodzi w życie pierwszy pakiet zmian w przepisach VAT uchwalonych przez Sejm w kwietniu i lipcu 2019 r. W pakiecie znalazło się kilkanaście zmian w tym zmiany w zakresie przywrócenia statusu czynnego podatnika VAT wykreślonego z rejestru.
Od 2017 r. organy prowadzą wielkie czyszczenie rejestru podatników VAT. W ramach tych działań formalnego statusu zarejestrowanych czynnych podatników VAT pozbawiane są podmioty, które nie składają deklaracji, składają puste deklaracje, a także z którymi organ nie może nawiązać kontaktu.
Porządki są prowadzone równolegle w rejestrze podatników VAT i VAT UE.
Praktyka pokazała, że półroczny okres oczekiwania aż podatnik zechce złożyć deklarację jest zbyt długi. Dlatego prawodawca postanowił skrócić go do trzech miesięcy. W konsekwencji, jeżeli czynny podatnik rozliczający się miesięcznie nie złoży deklaracji za trzy miesiące, a kwartalny za jeden okres rozliczeniowy, to musi liczyć się z tym, że organ pozbawi go statusu czynnego podatnika.
W przypadku takiego wyrejestrowania przywrócenie status czynnego podatnika (bez ponownej rejestracji) jest możliwe wyłącznie wówczas, gdy podatnik złoży stosowny wniosek:
➡️ nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wyrejestrowania, i dodatkowo
➡️ nie później niż ze złożeniem wniosku, złoży zaległe deklaracje.
Zatem, nastąpiło tutaj wprowadzenie ograniczenia czasowego, które w poprzednim stanie prawnym nie było w żaden sposób zdefiniowane.
Taki sam limit czasowy ma zastosowanie, gdy wykreślenie z rejestru czynnych podatników nastąpi z uwagi na to, że:
➡️ podatnik nie istnieje lub
➡️ mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
➡️ dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
➡️ podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
W takiej sytuacji podatnik musi udowodnić, że faktycznie prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą.
Być może dwumiesięczny okres wydaje się dość długi, aby dopełnić wspomnianych formalności. Należy jednak przypomnieć, że wyrejestrowanie następuje bez obowiązku powiadomienia o tym podatnika. Podatnik najczęściej dowiaduje się o tym fakcie dopiero od kontrahentów, którzy mają problem z odliczeniem VAT z wystawionych przez niego faktur.
Stosowanie przez organy przepisów dotyczących pozbawiania statusu czynnego podatnika VAT i VAT UE, zdaniem resortu finansów, ujawniło dodatkowy problem (z którym przyznam nigdy się nie spotkałem w praktyce). Chodzi o tzw. puste deklaracje. Z uzasadnienia do nowelizacji wynika, że część organów nie była pewna, czy dla wyrejestrowania wystarczy, że podatnik nie wykazuje w deklaracji podatkowej tylko sprzedaży, czy tylko zakupów.
Przepisy w swoim wcześniejszym brzmieniu powinny być jednak odczytywane jednoznacznie: sześć deklaracji miesięcznych albo dwie kwartalne bez sprzedaży i bez zakupów, to był powód do wyrejestrowania (chyba że było to uzasadnione specyfiką działalności).
Po dokonanej nowelizacji, ci którzy wcześniej mieli wątpliwości już ich nie powinni mieć. Uzasadnieniem do wyrejestrowania są "obustronnie" puste deklaracje. Wystarczy wykazać jakąkolwiek sprzedaż lub jakikolwiek zakup, aby organ nie miał prawa do pozbawienia podatnika statusu czynnego VAT-owca (odpowiednio statusu podatnika VAT UE). Kluczem do problemu, a czy raczej jego rozwiązania, okazało się takie przeredagowanie przepisów, by nie było w nich mowy o sprzedaży "lub" nabyciu.
Podatnik, który został wykreślony ze względu na składane puste deklaracje, musi pamiętać o tym, że w nowym stanie prawnym ma tylko dwa miesiące na złożenie wniosku o przywrócenie mu statusu czynnego podatnika VAT bez konieczności ponownej rejestracji.
Przypomnieć należy, że zachowanie ciągłości statusu czynnego podatnika może mieć istotne znaczenie np. przy odliczaniu VAT naliczonego.
❗❗❗UWAGA
Nowe regulacje będą miały zastosowanie dopiero, odpowiednio, po trzech miesiącach lub pół roku funkcjonowania tych przepisów. Wyjątkiem jest nowa procedura przywrócenia statusu podatnika VAT czynnego bez ponownej rejestracji, wraz z dwumiesięcznym terminem. Obowiązuje ona wprost od 1 września 2019 r.
Źródło: https://inforfk.pl/…/5819404,VAT-2019-Przywrocenie-status-c…
Opracowała:
Magdalena Januszewska